Мақала жазу және жариялау жолдары

17.11.2022ж. Ы.Алтынсарин атындағы №65 мектеп-гимназияда «Қазақ тілі», «Қазақ әдебиеті»  пәндерінің онкүндігі аясындағы апталық жоспарына сәйкес әдістемелік бірлестік мұғалімі Жанзакова Мереке Асқарбекқызы «Мақала жазу және жариялау жолдары» атты-тақырыпта сынып шеберлігін өткізді. 

Мақаланың қандай түрлері бар?

Мақала – шағын өлшемді ғылыми немесе публицистикалық шығарма. Мақаланың мақсаты – белгілі бір фактілерді, ережелерді, көзқарастарды немесе ол туралы басқалардың пікірін оқырман санасына жеткізу.

Мақалалардың ортақ белгілері мыналар: 

1. шағын көлемді;

2. бір тақырып төңірегіндегі зерттеу;

3. ақпараттық, түсіндірмелі, талдамалы немесе сыни сипатқа ие;

4. пайымдау түрінде болады;

5. объективті түрде әңгімеленеді (жарнамалық немесе блог мақалаларында толық сақталмауы мүмкін). Бұл – ең ортақ ерекшеліктер. Алайда мақаланың әр түрінде өзіндік ерекшеліктер бар.

Мақаланың ерекшеліктері:

1. Мақсатты аудиториясы болады;

2. Бір мақалада бір ой (мәселе/ сұрақ) қозғалады;

3. Стилі публицистикалық болғандықтан, көбінесе І және ІІ жақта жазылады;

4. Қоғам санасына ықпал етуді көздегендіктен, экспрессивті-эмоционалды сөздер қолданылады.

Мақаланың құрылымдық ерекшеліктері:

Кіріспе бөлімнің міндеті – оқырманды қызықтыру. Әдетте оқырман «Неге бұл мақаланы оқуым керек?», «Бұл мақаладан нендей пайдалы дүниені оқимын?» деген сұрақтарға жауап алуы керек. 

Негізгі бөлімде барлық ақпарат айтылады. Онда оқырман қызықты жайтты оқып, «А, осылай ма, мен оны білмеппін де» деген ойға келуі керек.

Ал қорытынды бөлімде мақаланы қорытындылап, оқырманға пайдалы кеңес ұсынуға болады, белгілі бір іске шақырсаңыз да жақсы.

Шеберлік сыныпта мақаланың мақсаты, мақаланың түрлері,  ерекшелігі және оған тән тілдік тұлғалар (қолданыстар) қарастырылды. Сонымен қоса мақала жазудың нақты 7 қадамы түсіндірілді. Іс-шараға қатысқан басқа әдістемелік бірлестік мұғалімдері өздеріне қажетті және қызықты ақпараттарды алып, өз ойларымен бөлісіп отырды.